SATA τα πάντα όλα...σχεδόν ;-)

Το πρότυπο SATA (Serial Advanced Technology Attachment), είναι μια διεπαφή για σύνδεση αποθηκευτικών μέσων πχ. εσωτερικών σκληρών δίσκων κλπ. Είναι πλέον το πρότυπο που κυριαρχεί στις μέρες μας αφού το παλιό κλασικό IDE (ή ΑΤΑ) σιγά σιγά εγκαταλείπεται.

Γιατί κυριαρχεί;

                Το IDE στηρίζεται στην παράλληλη μεταφορά δεδομένων, για αυτό και το βύσμα του είχε 40 ή και 80 καλώδια στην τελευταία και ποιο γρήγορη υλοποίησή του (Ultra DMA 133, 133MBps). Δηλαδή είχε μια πλατιά καλωδιοταινία (που εμπόδιζε την κυκλοφορία του αέρα μέσα στο κουτί), ένα μεγάλο βύσμα (που απαιτούσε το χώρο του στη μητρική πλακέτα) και τελευταίο αλλά πιο σημαντικό τους περιορισμούς της παράλληλης μεταφοράς δεδομένων.
                 Ενώ στην αρχή που πρωτοεμφανίστηκαν οι Η/Υ, το να βάλεις πολλά καλώδια να μεταφέρουν δεδομένα ταυτόχρονα, πρόσφερε σε ταχύτητα(όταν όλα λειτουργούσαν σε πολύ μικρές ταχύτητες πχ σε 4,77 MHz), σήμερα που οι ταχύτητες είναι στα 2,5 - 4 GHz, τα ψηφιακά σήματα είναι πολύ πιο ευπαθή (διαρκούν δισεκατομμυριοστά του δευτερολέπτου!!!), όπου ένας μικρός «θόρυβος» καταστρέφει χιλιάδες bit…  Στην παράλληλη μεταφορά, το κάθε καλώδιο δημιουργεί ηλεκτρομαγνητικό πεδίο γύρω του, δηλαδή «θόρυβο» για τα υπόλοιπα!!. Στο IDE είναι 16 καλώδια μεταφοράς δεδομένων, ενώ στο SATA μόνο 2 ζεύγη… Πλέον η τάση είναι οι μεταφορές δεδομένων σε ένα Η/Υ, να μετατρέπονται σε σειριακή μετάδοση, αφού τα σύγχρονα ηλεκτρονικά επιτρέπουν υψηλότατες ταχύτητες και τα ελάχιστα καλώδια που απαιτούνται δημιουργούν λιγότερο «θόρυβο»

                Σε όλα αυτά μπορούμε να προσθέσουμε και το μικρότερο κόστος κατασκευής, λόγω του μικρότερου βύσματος και καλωδίου. Παρακάτω φαίνονται τα καλωδιάκια του βύσματος SATA και η λειτουργία τους:

          Pin #  Function 

           1      Ground 

           2      A+ (transmit)         1 ζεύγος για αποστολή δεδομένων

           3      A− (transmit) 

           4      Ground 

           5      B− (receive)          1 ζεύγος για λήψη δεδομένων       

           6      B+ (receive) 

           7      Ground 

           8      Coding notch

Βασικά χαρακτηριστικά…

                Το SATA χρησιμοποιεί το AHCI (Advanced Host Controller Interface, μια προσπάθεια να ξεπεραστούν τα εμπόδια που βάζει το κλασικό-απαρχαιωμένο BIOS ώστε να δοθούν νέες δυνατότητες-τεχνολογίες στους σύγχρονους υπολογιστές). Το AHCI δίνει στο SATA κάποια «εξωτικά» χαρακτηριστικά, όπως:

• ·          Hotplug: δηλαδή η προσθαφαίρεση δίσκων ενώ ο Η/Υ λειτουργεί!

• ·         NCQ (Native Command Queuing): όπου οι κεφαλές των δίσκων κάνουν πολύ λιγότερες κινήσεις, άρα πολύ πιο γρήγορη λειτουργία.

Δυστυχώς πολλοί drivers δεν χρησιμοποιούν το AHCI, οπότε το SATA λειτουργεί ως “IDE emulation”, χωρίς τα παραπάνω χαρακτηριστικά…

Εκδόσεις…

SATA 1: ταχύτητα 1,5 Gbps, ίδια με την πιο γρήγορη έκδοση IDE (PATA/133), χωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

SATA  2: ταχύτητα 3 Gbps, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά

SATA 3: ταχύτητα 6 Gbps. Καλύτερη υποστήριξη στους flash δίσκους (δηλαδή στους SSD), συμβατότητα με SAS (SCSI  δίσκοι στους ίδιους ελεγκτές με τους SATA συνήθως για την δημιουργία RAID), βελτιωμένο NCQ κλπ.

                Τέλος υπάρχει και η έκδοση για εξωτερικούς δίσκους με το όνομα eSATA και δυνατότητες ίδιες περίπου με την έκδοση 2. Είναι πολύ πιο γρήγορη από το USB 2 για αυτό και οι εξωτερικοί δίσκοι που έχουν τέτοιο βύσμα είναι λίγο ακριβότεροι. Τώρα βέβαια με το USB 3 τα πράγματα αλλάζουν λίγο…